Ἐν Διδυμοτείχῳ τῇ 13ῃ Αὐγούστου 2018
Ἀριθμ. Πρωτ.: 786
Δ Α Μ Α Σ Κ Η Ν Ο Σ
ΕΛΕῼ ΘΕΟΥ ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΚΑΙ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
ΔΙΔΥΜΟΤΕΙΧΟΥ, ΟΡΕΣΤΙΑΔΟΣ ΚΑΙ ΣΟΥΦΛΙΟΥ
ΠΡΟΣ ΤΟ ΧΡΙΣΤΕΠΩΝΥΜΟΝ ΠΛΗΡΩΜΑ ΤΗΣ ΕΠΑΡΧΙΑΣ ΑΥΤΟΥ
ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΕΠΙ Τῌ ΕΟΡΤῌ ΤΗΣ ΥΨΩΣΕΩΣ ΤΟΥ ΤΙΜΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ
Ἀγαπητοί μου χριστιανοί,
Ἀνατροπή! Νεωτερικός ὅρος μέ μεγάλη ἀπήχηση, καθώς ἀναβιώνει πολλές φορές διαψευσθεῖσες ἐλπίδες γιά κατάργηση τῆς κάθε ἀδικίας, τῆς κάθε μορφῆς ὑποταγῆς, τῆς κάθε ἀνισότητας στόν κόσμο μας. Καί ὅπως εἶναι ἀνεξίτηλη ἡ ἀνάμνηση ἀπό τήν προδοσία ὁραμάτων, ὑποσχέσεων καί διεκδικήσεων στίς ἀνά τόν πλανήτη καί κατά περιόδους καταγραφόμενες σχετικές προσπάθειες, καθώς παλαιότερη συνθηματολογία παραπέμπει σέ λαϊκή ἀπογοήτευση, ἔρχεται στίς μέρες μας ὁ ὅρος αὐτός γιά νά ὑποδηλώσει τό διαρκώς διεκδικούμενο· τήν πάλη γιά ἐξαφάνιση τοῦ ἀνελεύθερου κατεστημένου μέ τήν γλυκιά ἐλπίδα τῆς ἀνατολῆς ἑνός καλύτερου, πιό δίκαιου κόσμου γιά ὅλους τούς ἀνθρώπους, ὅπου γῆς.
Ἡ μεγάλη ἀνατροπή ὅμως, στήν ἱστορία τῆς ἀνθρωπότητας συνέβη! Δέν ἔφερε ἁπλῶς τά πάνω κάτω, ἀλλά τά διατηρεῖ σέ ἀνατρεπτική λογική, πού καθιστᾶ καταγέλαστο ὡς περιττό ὁ,τιδήποτε ἄλλο ἀντιπροβάλλεται ὡς νεώτερο, ἐπαναστατικό ἤ πρωτότυπο. Ἡ ἀνατροπή αὐτή εἶναι ὁ Σταυρός τοῦ Χριστοῦ.
Ὁ Τίμιος Σταυρός δέν εἶναι ὁποιοδήποτε σύμβολο, ἀλλά Μυστήριο. Γι’ αὐτό καί δέν σταματᾶ ποτέ νά προβάλλεται καθώς εἶναι ἡ καθημερινότητά μας, ἡ διαρκής ἀπαντοχή μας καί τό ὅπλο μας. Ἔτσι, κάνουμε τό Σταυρό μας, ὄχι τυπικά καί βιαστικά, ἀλλά μέ συναίσθηση καί προσευχητική διάθεση τήν κάθε στιγμή τῆς ἡμέρας. Ἡ Ἐκκλησία μας, κηρύσσοντας τό ἰσχυρό καί ψυχωφελές τοῦ Σταυροῦ, ὄχι μόνο ἔχει θεσπίσει τίς εἰδικές μέσα στό ἔτος ἑορτές, τῆς Παγκόσμιου Ὑψώσεως τοῦ Τιμίου καί Ζωοποιοῦ Σταυροῦ ἤ τῆς Σταυροπροσκυνήσεως, ἀλλά συνεχῶς προβάλλει τόν Τίμιο Σταυρό σέ συνάρτηση μέ τό πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ μας, τόσο κατά τήν Μεγάλη Πέμπτη, τήν Μεγάλη Παρασκευή καί τήν Ἀναστάσιμη περίοδο, ἀλλά καί κάθε Τετάρτη καί Παρασκευή, ὁπότε ἡ ὑμνολογία βρίθει εἰδικῶν ἀναφορῶν στό τρισμακάριστο Ξύλο.
Στό σημεῖο αὐτό ὑπάρχει μία σημαντικότατη παρατήρηση. Μόνο κατά τήν Μεγάλη Πέμπτη τό βράδυ, στόν Ὄρθρο τῆς Μεγάλης Παρασκευῆς, τό σῶμα τοῦ Χριστοῦ βρίσκεται πάνω στόν Σταυρό γιά τήν ἀπόδοση τῆς εἰκόνας τῆς Σταυρώσεως, σέ ἀντίθεση μέ τίς ἄλλες γιορτές. Καί τοῦτο γιατί αὐτός ὁ Σταυρός μόνος του εἶναι τό εὐγλωττότερο κήρυγμα, τό σπουδαιότερο μήνυμα, ἡ μεγαλύτερη ἐλπίδα! Ὁ κενός Σταυρός παραπέμπει στήν Ἀνάσταση, στήν ἀνικανότητα τοῦ θανάτου νά κρατήσει δέσμια τήν πηγή τῆς ζωῆς, στήν βέβαιη ἐλπίδα τῆς κοινῆς ἀναστάσεως ὅλων μας!
Τό σπουδαῖο δέν εἶναι ὅτι ὁ Χριστός ἐκαρφώθη στό Σταυρό καί ἔχυσε τό Αἷμα Του γιά μᾶς, ἀλλά ὅτι ἄν καί ἔγινε αὐτό, ὁ θάνατος δέν μπόρεσε νά Τόν νικήσει! Τό πρωτοφανές δέν εἶναι ὅτι διά τοῦ Σταυροῦ κατάφεραν οἱ ἐχθροί του νά Τόν ἀτιμάσουν, νά Τόν προσβάλλουν, νά Τόν ἐμπαίξουν καί Αὐτός ὑπέμεινε, ἀλλά ὅτι Αὐτός ἔτσι δοξάσθηκε! Τό ἀξιοθαύμαστο δέν εἶναι ότι ὁ μεγαλύτερος ἀνατροπέας τῶν αἰώνων ὑπομένει τήν ἐξόντωσή Του, ἀλλά ὅτι διά τῆς ἐξοντώσεως αὐτῆς ἀνατρέπει τά πάντα καί στά ἐπίγεια καί στά ἐπουράνια! Γι’ αὐτό ὁ Σταυρός εἶναι τό καύχημα ὅλων, ὅσοι θέλουμε νά λεγόμεθα καί εἴμεθα χριστιανοί. Γιατί καταργεῖ τόν καθωσπρεπισμό ὅσων «θέλουσι εὐπροσωπῆσαι ἐν σαρκί», ὅσων «συσχηματίζονται τῷ αἰῶνι τούτῷ», καί ζοῦν κολλημένοι στό «ἐδῶ καί τώρα» ἀγνοῶντας τήν προοπτική τῆς αἰωνιότητας. Ὁ Σταυρός εἶναι τό σύμβολο τῆς μεγάλης ἀνατροπῆς, ἀφοῦ ἀπό ὄργανο θανάτου ἔγινε τό Ξύλο τῆς ζωῆς, ἀπό ἔσχατη ταπείνωση ἔγινε ἡ μέγιστη δόξα, ἀπό μέσο ὕβρεως ἔγινε πηγή ἁγιασμοῦ καί θέωσης.
Ὁ Σταυρός τοῦ Χριστοῦ γίνεται ἀφορμή καύχησης, ὅπως στήν περίπτωση τοῦ Ἀποστόλου Παύλου, γιά ὅσους κατακολουθοῦν συμμορφώνοντας τή ζωή τους στόν «κανόνα τῆς καινῆς κατά Χριστόν πολιτείας καί κτίσεως», δηλαδή ότι συμμορφώνονται καί ἀκολουθοῦν κανόνα συμπεριφορᾶς καί διδασκαλίας, ὄχι δικῆς τους ἐπινόησης, ἀλλά καθορισμένο καί προδιαγεγραμμένο ἀπό τόν ἴδιο τό Θεό! Ποιός εἶναι αὐτός ὁ κανόνας στόν ὁποῖο πρέπει νά στοιχηθοῦμε; Δέν ἔχουμε παρά νά κοιτάξουμε τόν Σταυρό τοῦ Χριστοῦ, ὁ ὁποῖος μᾶς περιμένει!
Ὁ Σταυρός πού προβάλλεται ὡς σημεῖο καύχησης, προβάλλεται συνάμα καί ὡς τρόπος ζωῆς! Κι ἄν προβάλλεται κενός, χωρίς τόν Ἐσταυρωμένο, αὐτό δέν γίνεται μόνο ὡς ὁμολογία τῆς Ἀναστάσεώς Του, ἀλλά καί ὡς πρόσκληση νά σταυρωθοῦμε ἐμεῖς ἀκολουθῶντας τήν ἴδια μέ τόν Χριστό πεπατημένη! Μέ τήν βέβαιη ἐλπίδα ὅτι κι ἐμεῖς θά ὁδεύσουμε τήν ἴδια πορεία· θά συσταυρωθοῦμε γιά νά συναναστηθοῦμε! Θά ἀνατρέψουμε τό φίλαυτο θέλημά μας γιά νά ἀνατραπεῖ ἡ κόλαση πού ζοῦμε! Θά στρέψουμε εἰς τά ἄνω τό νοῦ καί τήν καρδιά μας γιά νά μετατραποῦν σέ ἡγεμόνα νοῦ καί ἀγαπῶσα καρδία! Θά στραφοῦμε εἰς τά ἄνω, ὄχι γιά νά ἀποφύγουμε τά κάτω, ἀλλά γιά νά γίνουν ὅλα ἄνω-κάτω, ὅπως στόν Ἅδη, μετά τό πέρασμα τοῦ Χριστοῦ, καί τόν ἀπόλυτο θρίαμβό Του!
Ὁ Σταυρός, ἀγαπητοί, εἶναι τό ὑπέρτατο σύμβολο τῆς ἀνατροπῆς, γιατί προσκαλεῖ στή θυσία τοῦ ἴδιου μας τοῦ ἑαυτοῦ γιά νά πραγματωθῆ τό «ὡς ἐν οὐρανῷ καί ἐπί τῆς γῆς».
Μετά πατρικῶν εὐχῶν καί εὐλογιῶν
† Ο ΔΙΔΥΜΟΤΕΙΧΟΥ, ΟΡΕΣΤΙΑΔΟΣ ΚΑΙ ΣΟΥΦΛΙΟΥ Δ Α Μ Α Σ Κ Η Ν Ο Σ