Την Κυριακή μετά την Ύψωση του Τιμίου Σταυρού, 18η του μηνός Σεπτεμβρίου ε.ε., ο Σεβ. Μητροπολίτης Διδυμοτείχου, Ορεστιάδος και Σουφλίου κ. Δαμασκηνός ιερούργησε στον Ιερό Ενοριακό Ναό Αγίου Αθανασίου Ελληνοχωρίου Διδυμοτείχου όπου, παρουσία του Δημάρχου Διδυμοτείχου Ρωμύλου Χατζηγιάννογλου και του Υποδιοικητού της XVI Μεραρχίας Ταξιάρχου Νικολάου Γιοβανούδη, ωμίλησε επί του ευαγγελικού χωρίου «Τί δώσει ἄνθρωπος ἀντάλλαγμα τῆς ψυχῆς αὐτοῦ;». Συγκεκριμένα τόνισε:
«Τήν Κυριακή μετά τήν ἑορτή τῆς Ὑψώσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ, ὅπου ἐκφράζεται ὅλο τό μεγαλεῖο τῆς θυσίας τοῦ Θεανθρώπου, ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία μᾶς ὑπενθυμίζει στή σημερινή εὐαγγελική περικοπή τό ἐρώτημα του Κυρίου «τί δώσει ἄνθρωπος ἀντάλλαγμα τῆς ψυχῆς αὐτοῦ;» καί μᾶς προσκαλεῖ νά προβληματιστοῦμε ἐπ’ αὐτοῦ, λαμβάνοντας ὑπ’ ὄψιν μας τρεῖς παραμέτρους:
»Πρῶτον, ἡ ψυχή μας ὅπως καί ἡ ζωή καί ἡ προσωπικότητά μας εἶναι δῶρα, πού μᾶς χάρισε ὁ Θεός. Δέν εἶναι κάτι πού μᾶς ἀνήκει δικαιωματικά. Οὔτε εἶναι κάτι πού τό δημιουργήσαμε ἐμεῖς. Ἡ ψυχή μας εἶναι ἡ ζωντανή σφραγίδα τοῦ Θεοῦ στήν ὕπαρξή μας. Εἶναι ἡ ἀναπνοή τοῦ Δημιουργοῦ πάνω μας. Μᾶς δόθηκε ἀπό ἀγάπη. Ἔχει τή δυνατότητα νά ἀντανακλᾶ τήν ἀγάπη Ἐκείνου, καί νά προσφέρει ἀγάπη. Ἡ ψυχή εἶναι ἕνα δῶρο πρός διαχείριση καί ὄχι πρός κατοχή. Κάθε ἄνθρωπος ὀφείλει νά διαχειρίζεται κατά τέτοιο τρόπο τήν ψυχή του ὥστε νά παραμένει καθαρή καί ζωντανή εἰκόνα Αὐτοῦ πού τοῦ τή χάρισε. Ἄν δέν κάνει αὐτή τή σωστή διαχείριση, ἡ ψυχή ἀμαυρώνεταιι ὡς εἰκόνα, κουρελιάζεται καί γίνεται ἀνώφελη. Μία τέτοια ψυχή ἔχει ἀπωλέσει τήν ἀξία της ὅπως ἕνας πίνακας πού πέταξαν ἐπάνω του λαδομπογιές.
»Ἡ δεύτερη πολύ σημαντική παράμετρος ἀπό τόν λόγο τοῦ Κυρίου εἶναι πώς δέν ὑπάρχει ἀντάλλαγμα μεγαλύτερης ἀξίας, πού νά μπορεῖ νά ἀντισταθμίσει τήν ἀξία τῆς ἀνθρώπινης ψυχῆς. Εἶναι φυσικό νά μήν ὑπάρχει τέτοιο ἀντάλλαγμα, διότι, ἄν ὑπῆρχε, θά ἔπρεπε κι ἐκεῖνο νά εἶναι εἰκόνα τοῦ Θεοῦ καί νά ἀποπνέει τήν πνοή τοῦ Δημιουργοῦ, ὁ Ὁποῖος δημιούργησε τά πάντα μέ Τό Λόγο Του. Ὁ ἄνθρωπος ὅμως κατέχει τή σφραγίδα τοῦ Θεοῦ καί τίποτε δέν μπορεῖ νά δοθεῖ ὡς ἀντάλλαγμα γιά τήν ἀνθρώπινη ψυχή, πού μόνη αὐτή κατέχει αὐτό τό προνόμιο. Ἀπόδειξη αὐτῆς τῆς ἀλήθειας εἶναι ὁ θάνατος. Τά πάντα ὑπόκεινται στό θάνατο ἐκτός ἀπό τήν ψυχή τοῦ ἀνθρώπου. Ἐκείνη παραμένει ἀθάνατη καί εἶναι προορισμένη, ἀφοῦ νικήσει τό χῶρο καί τό χρόνο, νά ζήσει στήν αἰωνιότητα. Ἄρα, εἶναι ἀνώφελο νά προσπαθήσει κάποιος ν’ ἀνταλλάξει κάτι ἀθάνατο καί αἰώνιο μέ κάτι φθηνό καί πρόσκαιρο.
»Η τρίτη παράμετρος εἶναι ἡ ἄγνοια τοῦ ἀνθρώπου γιά τήν ἀξία τῆς ψυχῆς του γι’ αὐτό ὑπάρχει μία συνεχής ἀναζήτηση ἄλλων ὑποκατάστατων. Δυστυχῶς ὁ σύγχρονος ἄνθρωπος δέν γνωρίζει καί δέν πιστεύει στόν ἀθάνατο χαρακτῆρα τῆς ψυχῆς του. Τή συγκρίνει μέ τά δεδομένα τοῦ κόσμου καί προσπαθεῖ νά τήν ἀνταλλάξει μ’ αὐτά. Ἔτσι ξεπουλᾶ τήν ψυχή του γιά τό χρῆμα καί τήν ὕλη, γιά τήν ἡδονή καί τίς ἀπολαύσεις, γιά τή δόξα καί τή φήμη. Ἀλλάζει τό χαρακτῆρα του, προδίδει τίς ἀρχές του, ἀποστρέφεται τήν ἀρετή, ζεῖ μέσα στήν ἁμαρτία, φθάνει ἀκόμη καί στίς μεγαλύτερες πτώσεις, γιά νά κερδίσει ὅλ’ αὐτά πού ἐνῶ εἶναι ἀσήμαντα αὐτός τά θεωρεῖ σημαντικά καί ἔτσι χάνει τό ἕνα καί πιό σημαντικό, πού εἶναι ἡ ψυχή του, ἡ ζωή του, ἡ ὕπαρξή του, ἡ προσωπικότητά του.
»Αὐτή τήν τραγικότητα τῆς ἀπώλειας τῆς ψυχῆς βιώνει ὁ σύγχρονος ἄνθρωπος. Ἔστησε ἕναν κόσμο, ὑποτίθεται, ἰδανικό καί προηγμένο. Στήν πραγματικότητα, ὅμως, δημιούργησε ἕνα περιβάλλον μέσα στό ὁποῖο ἡ ψυχή του περιπλανιέται καί ἀποπροσανατολίζεται. Ἔστησε ἕνα σύστημα ἀξιῶν, στό ὁποῖο μετράει τό χρῆμα καί ὁ ἐγωισμός. Ἀπώλεσε τό πρόσωπό του, δηλαδή τήν ψυχή του, γιά νά κερδίσει πράγματα ἀμφίβολης ποιότητας, μικρῆς διάρκειας καί εὐτελοῦς ἀξίας. Βιώνει τήν τραγικότητα νά ψάχνει ἀπ’ ἔξω τό ἰδανικό, χάνοντας τό ἰδανικό πού φέρει ἐντός του καί τοῦ χάρισε ὁ Δημιουργός.
»Σ’ αὐτή τή δύσκολη καί ἄβολη κατάσταση ὑπάρχει μία καί μοναδική λύση. Ἡ λύση εἶναι νά καταφύγουμε στό Δημιουργό τῆς ζωῆς μας καί τῆς ψυχῆς μας. Νά καθαρίσουμε αὐτή τήν ταλαίπωρη ψυχή, πού λερώθηκε ἀπό τήν ἁμαρτία, μέ τή μετάνοια. Ὁ Κύριος, πού μᾶς ἀγαπάει ἀπέραντα καί θυσιάσθηκε στό Σταυρό «ὑπέρ τῶν ψυχῶν ἡμῶν», δέ θά μᾶς ἐγκαταλείψει. Μέ ὁδηγό τό ἦθος τοῦ Σταυροῦ καί τήν ἐλπίδα τοῦ θριάμβου Του θά κερδίζουμε καθημερινά τήν ψυχή μας, θά δικαιώνουμε τή ζωή καί τήν ὕπαρξή μας καί θά ἑτοιμαζόμεθα γιά τήν αἰωνιότητα, πού μᾶς ἀναμένει ὅλους ἀνεξαρτήτως».
Προ του πέρατος της Θείας Λειτουργίας ο Σεβασμιώτατος συνεχάρη τον άγοντα τα ονομαστήριά του Δήμαρχο Διδυμοτείχου Ρωμύλο Χατζηγιάννογλου, επί τη μνήμη του οσίου Ρωμύλου που έζησε στη Θράκη (1300-1375), και αφού εξήρε την φιλότιμη προσπάθειά του και την άοκνη μέριμνα του για την αναβάθμιση του Δήμου ευχήθηκε κάθε επιτυχία στο υπεύθυνο έργο του και του προσέφερε αντίγραφο της θαυματουργού εικόνος του «Άξιον Εστί», το πρωτότυπο της οποίας φυλάσσεται στο Πρωτάτο του Αγίου Όρους.