Ἐν Διδυμοτείχῳ τῇ 29η Νοεμβρίου 2012
Ἀριθμ. Πρωτ.: 1418
Δ Α Μ Α Σ Κ Η Ν Ο Σ
ΕΛΕῼ ΘΕΟΥ ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΚΑΙ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
ΔΙΔΥΜΟΤΕΙΧΟΥ, ΟΡΕΣΤΙΑΔΟΣ ΚΑΙ ΣΟΥΦΛΙΟΥ
ΠΡΟΣ ΤΟ ΧΡΙΣΤΕΠΩΝΥΜΟN ΠΛΗΡΩΜΑ ΤΗΣ ΕΠΑΡΧΙΑΣ ΑΥΤΟΥ
ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΕΠΙ Τῌ ΕΟΡΤῌ ΤΗΣ ΧΡΙΣΤΟΥ ΓΕΝΝΗΣΕΩΣ
Ἀγαπητοί μου χριστιανοί,
«Θεός ἐφανερώθη ἐν σαρκί» (Α΄ Τιμ. 3:16)
Ἡ ὑπέρβαση τοῦ ἀνθρωπίνως ἀδυνάτου εἶναι τό βασικό μήνυμα τῆς σημερινῆς μεγάλης ἑορτῆς τοῦ χριστιανικοῦ κόσμου. Ἀκόμη καὶ ὁ πιό τολμηρός νοῦς δέν εἶχε ποτέ ὑποπτευθεῖ ὅτι ὁ Ἴδιος ὁ ἀπρόσιτος καὶ ἀκατάληπτος Θεός θά προσελάμβανε τὴν ἀνθρώπινη φύση καὶ θά ἐφανερώνετο «ἐν σαρκί». Γιά τὴν κλασική λογική, κάτι τέτοιο ἀνήκει στὴ σφαίρα τοῦ ἀδυνάτου. Αὐτήν ἀκριβῶς τὴν ὑπέρβαση τοῦ ἀνθρωπίνως ἀδυνάτου πανηγυρίζουμε σήμερα. Καὶ καλούμεθα νά τὴ χαροῦμε, παρά τὴ σκληρή πραγματικότητα τὴν ὁποία βιώνουμε. Ὁ Υἱός καὶ Λόγος τοῦ Θεοῦ ἔγινε ἄνθρωπος καί εἰσῆλθε στὴν ἀνθρώπινη Ἱστορία.
Τὸ «ἐφανερώθη» ὑπαινίσσεται τὴν προηγούμενη ἀΐδιο ζωή τοῦ Λόγου. «Θεός ὤν καί Θεοῦ Υἱός, καί ἀόρατον ἔχων τήν φύσιν, δῆλος ἅπασιν ἐνανθρωπήσας ἐγένετο» (Θεοδώρητος, ἐπίσκοπος Κύρου). Ἡ ἐλευθερία τοῦ Θεοῦ δέν γνωρίζει ὅριο. Ὅπως καί ἡ ἀγάπη Του, πού εἶναι τό οὐσιαστικό ἰδίωμά Του «καί ὁ Λόγος σάρξ ἐγένετο καί ἐσκήνωσεν ἐν ἡμῖν» (Ἰω. 1:14). Προσλαμβάνοντας τὸ ἀνθρώπινο σῶμα, ὁ Υἱός καὶ Λόγος τοῦ Θεοῦ φανέρωσε ταυτόχρονα τὴν ἀπέραντη ἀξία καὶ τὴ μοναδική σημασία πού ἔχει τὸ ὑπέροχο αὐτό δημιούργημά Του καὶ ἀποκάλυψε ὅτι τελικός σκοπός τοῦ ἀνθρώπου εἶναι νά γίνει κατοικητήριο τοῦ Θεοῦ. Μὲ τὴν ἐνανθρώπησή Του, ὁ Χριστός ἔδειξε τήν ἀσύλληπτη στόν ἀνθρώπινο νοῦ δυναμική τῆς ἐλευθερίας καί τῆς ἀγάπης τοῦ προσωπικοῦ Θεοῦ.
Τοποθέτησε σέ νέα βάση τίς ἀνθρώπινες σχέσεις μαζί Του. Ὅσοι μὲ πίστη καὶ ἀγάπη προσβλέπουμε στόν ἐνανθρωπήσαντα Υἱό καὶ Λόγο τοῦ Θεοῦ, γνωρίζουμε ὅτι Αὐτός παραμένει, τελικά, ἡ ὁδός (Ἰω. 14:6) πού ὁδηγεῖ, μὲ τρόπο θαυμαστό, σέ διεξόδους ζωῆς. Καὶ πολλοί ἔχουμε προσωπική ἐμπειρία, ὅτι ἐκεῖ που ὅλα ἐφαίνοντο κλειστά καὶ ζοφερά, Ἐκεῖνος ἄνοιξε δρόμους λυτρωτικούς. Ἡ ὑπέρβαση τοῦ ἀνθρωπίνως ἀδυνάτου, τὴν ὁποία ἀποκαλύπτουν τὰ Χριστούγεννα, δέν γίνεται μὲ μεγαλοπρεπεῖς δημόσιες ἐξαγγελίες καὶ ὑποσχέσεις.
Οἱ παρεμβάσεις τοῦ Θεοῦ παραμένουν διαχρονικά ἀθόρυβες καὶ μυστικές. Τίς χαρακτηρίζει ἡ ἁπλότητα καὶ ἡ ταπείνωση, ἐνῶ συγχρόνως διατηροῦν μία ἐξαιρετική πρωτοτυπία. Καὶ οἱ ἐπεμβάσεις αὐτές συνεχίζονται διά μέσου τῶν αἰώνων. Οἱ νόμοι τῆς φύσεως πού διέπουν τὸν κόσμο δέν ἀποκλείουν τὴν παρέμβαση τοῦ Δημιουργοῦ, Νομοθέτου καί Προνοητοῦ Θεοῦ. Μὲ τήν ἐλευθερία καὶ τὴν ἀγάπη Του, δέν ἔπαυσε νά ἐνεργεί, ὅταν Ἐκεῖνος κρίνει, γιά τὴν ὑπέρβαση τοῦ ἀνθρωπίνως ἀδυνάτου, μὲ τρόπους θαυμαστούς. Ὅταν, βεβαίως, δέν ὑπάρχει ἡ πίστη πρός τὸν ἀγαπῶντα καὶ ἐλεύθερο πάσης ἀναγκαιότητος Θεό, ὁ ἄνθρωπος ἀρνεῖται τὴ δυνατότητα τοῦ θαύματος. Ὁ πιστός χριστιανός, ἐν τούτοις, δέχεται ταπεινά τὴν ἀδυναμία τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως καὶ ζητεῖ ἀπό Ἐκεῖνον, ὁ Ὁποῖος εἶναι ἄπειρος καὶ παντοδύναμος, νά τοῦ χαρίσει τὴν ὑπερλογική δυνατότητα καὶ τὸν φωτισμό νά ἀποδεχθεῖ καὶ νά βιώσει τὸ θαῦμα. Δυστυχῶς τὸν τελευταῖο καιρό, οἱ σκληρές συνθήκες πού ἔχει προκαλέσει ἡ γενικότερη ἠθική καὶ οἰκονομική κρίση ἔχουν δημιουργήσει πληθώρα ἀδιεξόδων.
Σ᾽ αὐτή τὴν ὁμιχλώδη καὶ πνιγηρή ἀτμόσφαιρα, ἡ ἑορτή τῶν Χριστουγέννων ἔρχεται νά προσφέρει παρήγορο φῶς. Νά βεβαιώσει ὅτι ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ ἔγινε ἄνθρωπος γιά νά μείνει ἐσαεί «μεθ᾽ ἡμῶν». Ὁ Θεός δέν μᾶς ἐγκαταλείπει, ἔστω καὶ ἄν συχνά Τὸν λησμονοῦμε καὶ συμπεριφερόμεθα σάν νά μήν ὑπάρχει. Ὁ Χριστός καταργεῖ, μὲ τρόπους θαυμαστούς, τὰ ἀνθρωπίνως ἀδύνατα. «Ὅτι οὐκ ἀδυνατίσει παρά τῷ Θεῷ πᾶν ῥῆμα» (Λουκ. 1:37). Δέν εἶναι ὅμως «ὁ ἀπό μηχανῆς θεός» τῆς ἀρχαίας τραγωδίας. Σέβεται τὴν ἐλευθερία μας καὶ ἀναμένει καὶ ἀπό ἐμᾶς νά χρησιμοποιήσουμε τίς δυνατότητες πού ἔχει χαρίσει στὴν ἀνθρώπινη φύση μας. Ὑπάρχουν πολλά πού συνήθως ὀνομάζουμε «ἀδύνατα», τὰ ὁποῖα καλούμεθα μὲ τὴ χάρη Του νά ὑπερβοῦμε. Ἀρχίζοντας ἀπό τὰ ἄμεσα καὶ προσωπικά. Ἐκ πρώτης ὄψεως, μοιάζει σχεδόν ἀδύνατο νά ἀπαλλαγοῦμε ἀπό τὰ πάθη μας, τὴ φιλαυτία, τὴν πλεονεξία, τή φιληδονία∙ τήν τάση νά λέμε ψέμματα, νά ἀδιαφοροῦμε γιά τὴ δικαιοσύνη, τὴ νομιμότητα, τὴν ἀλληλεγγύη. Ἀκόμη, παράλληλα, δηλώνουμε ὅτι μας εἶναι «ἀδύνατο» νά ἀναλάβουμε, γιά τὸ εὐρύτερο κοινωνικό σύνολο, πρωτοβουλίες πού ἀπαιτοῦν θυσίες. Ἀντίθετα, ἡ πίστη καὶ ἡ προσωπική σχέση μὲ τὸν Χριστό, ἀποδεσμεύουν καὶ ἐνεργοποιούν κρυμμένες μέσα μας δυνάμεις γιά τὴν ὑπέρβαση τῶν ἀνθρωπίνως ἀδυνάτων. Μεταγγίζουν συγχρόνως ἐκπληκτική ζωτικότητα στὴν ἀνθρώπινη ψυχή, γιά νά ἀντέχει καὶ στίς πιό ἀντίξοες συνθῆκες στερήσεως, κατατρεγμοῦ, πιέσεων καὶ νά συνεχίζει νά δρᾶ μὲ αἰσιοδοξία δημιουργική. Τὴν ἐμπειρία αὐτή συμπυκνώνει ἡ μαρτυρία τοῦ Ἀποστόλου Παύλου: «Πάντα ἰσχύω ἐν τῷ ἐνδυναμοῦντί με Χριστῷ» (Φιλιπ. 4:13).
Οἱ ἑορτές τῆς Ἐκκλησίας μᾶς καλοῦν νά ἀναθεωρήσουμε τὴ ζωή μας. Νά συνέλθουμε ἀπό τὴν ταραχή καὶ τὴν κατάθλιψη. Νά ἀνανεώσουμε τὴν πίστη καὶ τὴ βεβαιότητά μας ὅτι ὁ Χριστός, τοῦ Ὁποίου τὴν ἔλευση στόν κόσμο ἑορτάζουμε, παραμένει «μεθ᾽ ἡμῶν»∙ ὅ,τι «τά ἀδύνατα παρ’ ἀνθρώποις δυνατά παρά τῷ Θεῷ ἐστιν» (Λουκ. 18:27). Νά ἀλλάξουμε τρόπο σκέψεως καί συμπεριφορᾶς.
Νά συντονίσουμε τὴ ζωή μας μὲ τὸ θέλημα τὸ δικό Του. Καὶ ἡ προσωπική αὐτή ἀλλαγή ἀντανακλᾶ πάντοτε εὐεργετικά στὸ εὐρύτερο κοινωνικό σύνολο∙ τονώνει τὴν ἀντοχή, τὴν ἀλληλεγγύη, τὴν εἰρήνη, τὴ δημιουργικότητα, μὲ τρόπους πού συχνά παραμένουν ἀθέατοι ἀλλά πού εἶναι οὐσιαστικοί. «Θεός ἐφανερώθη ἐν σαρκί». Ἡ ὑπέρβαση τοῦ ἀνθρωπίνως ἀδυνάτου παραμένει κεντρικό μήνυμα τῶν Χριστουγέννων καί προσωπική ἐμπειρία ἐκείνων πού ζοῦν ἐν Χριστῷ. Εὔχομαι ἐκ καρδίας, ἡ πεποίθηση αὐτή να δυναμώσει μέσα μας κατά τὴν ἑορταστική αὐτή περίοδο, νά μᾶς παρηγορεῖ καὶ νά μᾶς στηρίζει στὸ Ἔτος πού ἔρχεται. Εὐλογημένα Χριστούγεννα. Μὲ γαλήνια καρτερία ὁ Νέος Χρόνος.
Μετ’ ἐγκαρδίων εὐχῶν καί εὐλογιῶν ἐν Χριστῷ Τεχθέντι
† Ο ΔΙΔΥΜΟΤΕΙΧΟΥ, ΟΡΕΣΤΙΑΔΟΣ ΚΑΙ ΣΟΥΦΛΙΟΥ ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΣ